ประมวลรายวิชา

 

 

 

 

 

Fundamental DNA Technology and Application

3701312  Fund DNA Tech Appl ( 2-0-2 )

 

 

 

 

วิชาเลือก

สำหรับนิสิตเทคนิคการแพทย์ ชั้นปีที่ 3

ภาคปลาย  ปีการศึกษา / 2548

 

 

 

 

ภาควิชาเคมีคลินิก  คณะสหเวชศาสตร์

จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

 

 

 

ประมวลรายวิชา

 

1.  รหัสวิชา                                        3701312

2. ชื่อรายวิชา                                     Fundamental DNA Technology and Application

3. จำนวนหน่วยกิต                         2  หน่วยกิต

4.  คณะ / ภาควิชา                            คณะสหเวชศาสตร์  ภาควิชาเคมีคลินิก  

5.  ภาคการศึกษา                             ภาคปลาย

6.  ปีการศึกษา                                   2548

7.  ชื่อผู้สอน                                     1. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา            นพพรพันธุ์                                     

2. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. เทวิน            เทนคำเนาว์

4.   อาจารย์พิเศษ :

- แพทย์หญิง คุณหญิง พรทิพย์        โรจนสุนันท์

- พันตำรวจโท กฤษฎา                      ริบรวมทรัพย์

- รองศาสตราจารย์ ดร.บุษบา           ฤกษ์อำนวยโชค

8.       เงื่อนไขรายวิชา

8.1    วิชาที่ต้องเรียนมาก่อน     -

8.2    วิชาบังคับร่วม                    -

8.3    วิชาควบ                               -         

9.   สถานภาพรายวิชา                     วิชาเลือก

10.    ชื่อหลักสูตร                                วิทยาศาสตร์บัณฑิต (เทคนิคการแพทย์)

11.    วิชาระดับ                                     ปริญญาตรี

12.    จำนวนชั่วโมงที่สอน / สัปดาห์   2   ชั่วโมง

13.      เนื้อหารายวิชา 

ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับดีเอ็นเอ  ยีน การผ่าเหล่า และการถ่ายทอดรหัสพันธุกรรม  วิธีการทาง       ดีเอ็นเอเทคโนโลยี เช่น การแยกสกัดสายดีเอ็นเอ การเพิ่มปริมาณสายดีเอ็นเอโดยเทคนิค PCR          การวิเคราะห์ผล PCR โดยวิธีอิเล็กโตรโฟริซิสบนแผ่นเจล การสร้างดีเอ็นเอตรวจจับ วิธีการโคลนยีน การหาลำดับเบส และการแสดงออกของยีนที่สนใจ การตรวจความจำเพาะของดีเอ็นเอของแต่ละบุคคล การประยุกต์ใช้ดีเอ็นเอเทคโนโลยีเพื่อประโยชน์ทางวิทยาศาสตร์การแพทย์ ทางนิติเวชศาสตร์ ทาง การเกษตร การสร้างสิ่งมีชีวิตแปลงพันธุกรรม และผลกระทบของดีเอ็นเอเทคโนโลยีต่อมนุษยชาติ

 

 

 

14.      ประมวลการเรียนรายวิชา

14.1   วัตถุประสงค์เชิงพฤติกรรม

เมื่อเรียนจบรายวิชานี้แล้ว นิสิตจะมีความสามารถต่อไปนี้

1.     อธิบายความสำคัญของดีเอ็นเอในการถ่ายทอดรหัสพันธุกรรม และสาเหตุของการผ่าเหล่าได้

2.     บรรยายวิธีการทางดีเอ็นเอเทคโนโลยีเบื้องต้นได้พอสังเขป

3.     บรรยายการนำวิธีการทางดีเอ็นเอเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้ในทางวิทยาศาสตร์การแพทย์ และการพิสูจน์บุคคลทางนิติเวชศาสตร์ได้

4.     บรรยายการนำวิธีการทางดีเอ็นเอเทคโนโลยีไปประยุกต์ใช้ในทางการเกษตร สิ่งแวดล้อมได้

5.     อธิบายบทบาทของดีเอ็นเอเทคโนโลยีต่อการดำรงชีพของมนุษยชาติในปัจจุบันและอนาคตได้

 

14.2   เนื้อหาวิชาต่อสัปดาห์

สัปดาห์ที่ 1        Genetic : A Review                                                                          

ผู้สอน                ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา            นพพรพันธุ์         

เนื้อหาวิชา         1.  organization of the human genome

                                                    -  DNA structure

                                                    -  structure of human chromosomes

                                                    -  classes of DNA in the human genome

                                                2.  the Central Dogma : DNA ® RNA ® Protein

                                                    -  gene structure and organization

                                                3.  fundamental of gene expression

                                                    -  transcription

                                                    -  translation and the genetic code

                                                    -  posttranslational processing

                                                    -  example of gene expression : the b -globin gene

-  the control of gene expression

 

สัปดาห์ที่ 2           DNA Preparation & Electrophoresis                                        

ผู้สอน                    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. เทวิน   เทนคำเนาว์

เนื้อหาวิชา            1.  principle and Steps in DNA preparation

                                                    -  protein elimination

                                                    -  extraction of DNA

                                                2.  gel electrophoresis of DNA

                                                    -  agarose gel

                                                    -  polyacrylamide gel

-    agarose-acrylamide composite gels

                                                3.  techniques in gel electrophoresis

                                                    -  gel preparation

                                                    -  sample preparation

                                                    -  size markers for gels

                                                    -  electrophoresis conditions

                                                    -  analysis of gels after electrophoresis

                                                    -  recovery of DNA fragments from agarose gel

                                                    -  analysis of DNA fragments using hybridization

                                                4.  pulse field gel electrophoresis

               

สัปดาห์ที่ 3           Polymerase Chain Reaction I  

ผู้สอน                    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา  นพพรพันธุ์

เนื้อหาวิชา            1.  หลักการจำลองสารพันธุกรรม (DNA replication)

                                                2.  หลักการพื้นฐานของวิธี PCR

                                                3.  ส่วนประกอบและวิธีการทำปฏิกิริยา PCR

                                                4.  การวิเคราะห์ผลผลิต PCR

                                                5.  วิธี PCR กับมิติใหม่ทางเทคนิคการแพทย์

 

สัปดาห์ที่ 4           Polymerase Chain Reaction II   

ผู้สอน                    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา  นพพรพันธุ์

เนื้อหาวิชา            1.  สภาวะที่เหมาะสมในการทำปฏิกิริยา PCR

                                                2.  การออกแบบ primer โดยโปรแกรมคอมพิวเตอร์

                                                3.  ปัญหาและวิธีการแก้ไขปัญหาที่เกิดจากการทำปฏิกิริยา PCR

 

สัปดาห์ที่ 5           Nucleic Acid  Hybridization & Application                           

ผู้สอน                    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. เทวิน   เทนคำเนาว์

เนื้อหาวิชา            1.  specific features of nucleic acids for hybridization

                                                2.  southern blotting : principle and technique

                                                3.  northern blotting : principle and technique

                                                4.  application of Southern blotting  and Northern blotting in biomedicine

 

 

 

สัปดาห์ที่ 6           Recombinant DNA Technology & Application                    

ผู้สอน                    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. เทวิน   เทนคำเนาว์

เนื้อหาวิชา            1.  basic features of DNA and recombinant DNA technology

                                                2.  restriction enzymes

                                                3.  DNA ligase

                                                4.  principle of recombinant DNA technology

                                                5.  important steps in recombinant DNA technology

                                                6.  cDNA library and genomic library

7.   application of recombinant DNA technology in the molecular analysis of diseases

สัปดาห์ที่ 7           Expression of Cloned Gene & Application 

ผู้สอน                    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา  นพพรพันธุ์

เนื้อหาวิชา            1.  Central Dogma : DNA ® mRNA ® Protein

2. การควบคุมการแสดงออกของยีนในเซลล์ prokaryote : Lac operone และ               Trp operone

                                                3.  การแสดงออกของยีนใน E.coli system

                                                    :  expression vector

                                                    :  การโคลนยีนที่ต้องการให้มีการแสดงออก

                                                    :  การกระตุ้นการแสดงออกของยีน

                                                    :  การตรวจหาโปรตีนที่สร้างจากการแสดงออกของยีน

4.       การประยุกต์การแสดงออกของยีนไปใช้ในงานด้านต่าง ๆ

 

สัปดาห์ที่ 8           DNA Sequencing & Oligonucleotide Synthesis

ผู้สอน                    ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา  นพพรพันธุ์

เนื้อหาวิชา            1.  หลักการหาลำดับเบสของดีเอ็นเอโดย chemical cleavage method

                                                2.  หลักการหาลำดับเบสของดีเอ็นเอโดย enzymatic method

                                                3.  ข้อดีและข้อจำกัดของการหาลำดับเบสของดีเอ็นเอแต่ละวิธี

                                                4.  ประโยชน์ของการหาลำดับเบสของดีเอ็นเอ

                                                5.  การสังเคราะห์ oligonucleotide ด้วยวิธีการทางเคมี

 

 

สัปดาห์ที่ 9              LAB TOUR : BIOTEC (NSTA)                               

ผู้สอน                       ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา  นพพรพันธุ์

                                                   ผู้ช่วยศาสตราจารย์  ดร. เทวิน  เทนคำเนาว์

                                                  วิทยากรของ BIOTEC (NSTA)

เนื้อหาวิชา               เข้าเยี่ยมชมศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ

 

สัปดาห์ที่ 10            DNA  Fingerprint & Human Genome Project  

ผู้สอน                       ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. เทวิน   เทนคำเนาว์

เนื้อหาวิชา            1.  หลักการของ Restriction Fragment Length Polymorphism (RFLP)

2.    หลักการการทำ linkage map

3.    การประยุกต์ใช้ลายพิมพ์ดีเอ็นเอในด้านนิติเวชศาสตร์ และอื่น ๆ

4.    โครงการ Human Genome Project  และผลกระทบที่เกิดขึ้นในด้านต่างๆได้

 

สัปดาห์ที่ 11         บทบาทของนักเทคนิคการแพทย์ในงานนิติวิทยาศาสตร์

                   ดีเอ็นเอเทคโนโลยีในงานนิติวิทยาศาสตร์

ผู้สอน                    แพทย์หญิง คุณหญิง พรทิพย์      โรจนสุนันท์

                                พันตำรวจโท กฤษฎา                           ริบรวมทรัพย์

เนื้อหาวิชา            ฟังการบรรยาย เยี่ยมชมห้องปฏิบัติการด้านดีเอ็นเอเทคโนโลยี สำนักนิติวิทยาศาสตร์บริการ สถาบันนิติวิทยาศาสตร์  กระทรวงยุติธรรม

 

สัปดาห์ที่ 12         TOUR FORENSIC LAB                               

ผู้สอน                    รองศาสตราจารย์ ดร. บุษบา   ฤกษ์อำนวยโชค

                                ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. วนิดา  นพพรพันธุ์

                                               ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. เทวิน  เทนคำเนาว์

เนื้อหาวิชา            ฟังการบรรยาย เยี่ยมชมห้องปฏิบัติการทางนิติวิทยาศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบดี

               

 

14.3  วิธีจัดการเรียนการสอน      บรรยาย อภิปรายซักถาม ทำกิจกรรมในชั้นเรียน เยี่ยมชมหน่วยงานห้องปฏิบัติการทางด้านดีเอ็นเอเทคโนโลยี

14.4   สื่อการสอน                     Power point  กิจกรรมในชั้นเรียน 

  

 

14.5     การวัดผลการเรียน     

- การทดสอบย่อย การทำกิจกรรม                                20%

- การสอบกลางภาค                                                        40%

- การสอบปลายภาค                                                       40%

                                         รวม                                        100%

 

15. รายชื่อหนังสืออ่านประกอบ

15.1 หนังสือที่นิสิตต้องอ่าน

         หนังสือรวบรวมเอกสารประกอบการสอนแต่ละหัวข้อเรื่อง โดยคณาจารย์ภาควิชาเคมีคลินิก

 

15.2    หนังสือที่นิสิตควรอ่านเพิ่มเติม

1. Thompson MW, McInnes RR, and Willard HF.  Genetics in Medicine 5th ed. (1991) W.B.    Saunders Company

                2.  Meisenberg G, and Simmons WH. Principles of Medical Biochemistry. (1998)  Mosby, Inc.

3.  Mullis, K.B., Faloona, F.A.  Specific synthesis of DNA in vitro via a polymerase-catalyzed chain reaction.  Methods. Enzymol. 1987; 155:335-350

4.  Dieffenbach, C.W., Duehsler, G.S.  PCR Primer : A Laboratory Manual.  1995 Cold  Spring Harbor Laboratory Press. New York

5. Newton, C.R., Graham, A.  PCR : Introduction to Biotechnique 1994  Bios Scientific Publishers. Oxford UK.

6.  Hugh G.G., Annette, M.G. DNA Sequencing Protocols. Methods in Molecular Biology 1993; 23

7.  Sambrook, J., Fritsch, E.F., Maniatis, T Chapter 13 : DNA sequencing.  In : Molecular Cloning : A Laboratory Manual 2nd edition 1989. Cold Spring Harbar Laboratory  Press.  New York.

8.       Krap, G. Chapter 11 : Expression of  Genetic Information : From Transcription to Translation;

12 : The Cell Nucleus and the Control of Gene Expression.

In : Cell and Molecular Biology : Concepts and Experiments 2nd edition 1996.  John Wiley & Sons, Inc.  New York

9. Sombrook, J., Fritsch, E.F., Maniatis, T. Chapter 17 : Expression of Cloned Genes in Escherichia coli.  In : Molecular Cloning : A Laboratory Manual 2nd edition. 1989. Cold spring Harbor Laboratory Press.  New York

 

 

16.    การประเมินผลการเรียนการสอน

16.1  ใช้แบบประเมินการสอนรูปแบบที่ - กส.3  04  สำหรับภาคบรรยาย

16.2    การปรับปรุงจากผลการประเมินการสอนครั้งที่ผ่านมา  

-          ปรับวิธีการสอนโดยยกตัวอย่าง กรณีศึกษา ที่เกิดขึ้นในปัจจุบัน เพื่อให้เห็นจริงและเข้าใจ  บทเรียนมากขึ้น

-          เพิ่มการฟังการบรรยาย และเยี่ยมชมห้องปฏิบัติการด้านดีเอ็นเอเทคโนโลยี

: สำนักนิติวิทยาศาสตร์บริการ สถาบันนิติวิทยาศาสตร์ กระทรวงยุติธรรม

: ศูนย์พันธุวิศวกรรมและเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ

 

-----------------------------------